Aktorka

To biograficzny film dokumentalny o zmarłej w 2010 roku Elżbiecie Czyżewskiej - jednej z największych polskich aktorek, ikonie urody lat 60. Polska ją kochała. Wydawało się, że ma wszystko: karierę, wspaniałe kreacje w popularnych filmach (m.in. "Giuseppe w Warszawie", "Żona dla Australijczyka", "Małżeństwo z rozsądku"), miłość, sławę, życie jak z bajki. W 1965 roku poślubiła amerykańskiego dziennikarza, korespondenta "New York Timesa" Davida Halberstama i za nim wyjechała do USA.

Przyjaciele i znajomi Elżbiety Czyżewskiej mówią bez upiększeń o jej nieudanym małżeństwie, o wygranej po latach walce z alkoholizmem, o próbach powrotu do Polski. To niezwykle intymny portret kobiety, która za wszelką cenę chciała po prostu grać, opowieść o losach aktorki na różnych etapach kariery - na szczycie, na dnie i pomiędzy i o... akcencie, który uniemożliwił jej karierę w Stanach Zjednoczonych.

W filmie występują między innymi: Andrzej Wajda, Beata Tyszkiewicz, Małgorzata Potocka, Liliana Komorowska, Daniel Olbrychski, Michał Urbaniak, Adam Holender, Gay Talese (pisarz), Nancy Weber (pisarka), Hanna Hartowicz (założycielka Nowojorskiego Festiwalu Filmów Polskich), krytyk i profesor studiów filmowych na Columbia University Annette Insdorf, aktor Omar Sangare, Myra Paci (reżyserka), Barbara Sass-Zdort, John Guare (dramaturg), Joanna Rostropowicz-Clark (pisarka), Robert Brustein (założyciel Yale Repertory Theatre), Barbara Ungeheuer (dziennikarka). Spotkanie z Czyżewską wspomina także aktorka Meryl Streep.

Z relacji ludzi jej bliskich poznajemy życie i charakter Elżbiety Czyżewskiej, osoby wieloznacznej, trudnej, niezwykle inteligentnej i ambitnej, ciepłej, hojnej, niezwykle towarzyskiej, ale i niemożliwej do wytrzymania, kłótliwej, samotnej. Film stawia pytania: czy Czyżewska zmarnowała swoją karierę, wyjeżdżając do Stanów w momencie, kiedy w Polsce była u szczytu kariery? Czy zmarnowała swoją szansę na karierę w Ameryce przez alkohol? Skąd wzięła się jej autodestrukcja? Skonstruowany zgodnie z zasadami fabularnymi film, krok po kroku prowadzi widza przez przypominające antyczną tragedię życie aktorki.

Od Elżbiety Czyżewskiej Woody Allen dowiedział się o istnieniu Wisławy Szymborskiej, to ją Meryl Streep wspomina jako aktorskie zjawisko. Do mieszkania Elżbiety pielgrzymowano w dzień i w nocy. I to zarówno wtedy, gdy należała do establishmentu, jak i potem, kiedy w chorobie nie miała pieniędzy. Zawsze była królową, która rozdaje łaski nic w zamian nie żądając. O codziennej kawie Elżbiety w New York Public Library na 42 ulicy krążyły legendy. Zakładano się, kiedy można do niej podejść, aby nie narazić się na niełaskę. Mówiono, że najlepszy jest moment, kiedy odłoży książkę lub gazetę z zadowoloną miną. Jaka jest zadowolona mina Elżbiety Czyżewskiej, wiedzieli nieliczni.

Tłem filmu jest impresyjnie pokazany Nowy Jork - miasto, które Czyżewska uważała za swoją drugą ojczyznę.

produkcja: Polska 2015
gatunek: dokumentalny
dozwolony: od 13 lat
system wyświetlania: cyfrowy 2D
czas trwania: 72 minuty
reżyseria: Kinga Dębska, Maria Konwicka
scenariusz: Maria Konwicka
zdjęcia: Radosław Ładczuk, Jan Paweł Trzaska
lektor: Krystyna Czubówna
opracowanie muzyczne: Teresa Kruczek
obsada: Elżbieta Czyżewska, Andrzej Wajda, Beata Tyszkiewicz, Małgorzata Potocka, Liliana Komorowska, Daniel Olbrychski, Michał Urbaniak, Adam Holender, Gay Talese, Nancy Weber, Hanna Hartowicz, Omar Sangare, Myra Paci, Barbara Sass-Zdort, John Guare, Joanna Rostropowicz-Clark, Robert Brustein, Barbara Ungeheuer, Meryl Streep

29.01-4.02.2016