Biblia II – otwarcie wystawy litografii Marca Chagalla

10 listopada 2023 roku o godzinie 17:00 w galerii „Tyle światów” Oświęcimskiego Centrum Kultury zostanie otwarta wystawa litografii Marca Chagalla – ilustracji do Biblii – pt. „Biblia II”.

Wystawa „Biblia II” („Dessins pour la Bible”, 1960) – złożona jest z 24 kolorowych litografii będących grafikami wykonanymi przy użyciu oryginalnych matryc – prezentowana będzie do 26 listopada 2023 roku.

Marc Chagall (7.07.1887-28.03.1985) urodził się – jako Mojsze Segal – w Łoźnie koło Witebska w rosyjskiej rodzinie chasydów. Jego nazwisko wywodzi się od słowa segal, oznaczającego przełożonego lewitów, członków służby w synagodze. Był jednym z ośmiorga dzieci handlarza śledzi i sklepikarki. Witebsk zamieszkiwało wówczas około 20 tysięcy Żydów, większość budynków w mieście, w tym liczne kościoły i synagogi, była z drewna.

Młody Chagall uczył się w chederze, a potem podjął studia artystyczne w Petersburgu. W 1910 roku przeniósł się do Paryża i został członkiem bohemy. Zaprzyjaźnił się z wybitnymi artystami, takimi jak Chaim Soutine, Fernand Léger i Robert Delaunay oraz pisarzami, wśród których byli Guillaume Apollinaire, Blaise Cendrars i Max Jacob. Po rewolucji październikowej w 1922 roku powrócił na krótko do Witebska, gdzie został komisarzem sztuk, ale jego twórczość została szybko odrzucona jako zbyt „burżuazyjna”. W latach 20. wyjechał do Berlina, a potem do Francji, gdzie zamieszkał na stałe. W 1941 roku udało mu się przedostać do Nowego Jorku. Do Francji powrócił w 1948 roku.

Marc Chagall był czołowym przedstawicielem kubizmu i internacjonalizmu w malarstwie. W jego twórczości widać wyraźne wpływy środowiska, w którym się wychował – tradycji chasydzkich Żydów. Po powrocie po wojnie do Francji zmienił nieco styl swoich obrazów. Odszedł od geometrycznej formy, wykonywał też więcej prac monumentalnych jak witraże czy malowidła ścienne. Ponadto tworzył scenografię i kostiumy, zajmował się rzeźbą, ceramiką, litografią.

Marc Chagall był przekonany, że podczas drugiej wojny światowej cierpienie ofiarom zadali ludzie nieznający Biblii. Stworzył więc Biblię w obrazach, aby poprzez łatwiejsze w odbiorze wrażenia wizualne mogli odkryć i zrozumieć jej przesłanie.

„Od wczesnej młodości fascynowała mnie Biblia. Zawsze wydawało mi się, że jest to największe źródło poezji wszech czasów. Od tego czasu szukam tej refleksji w życiu i w sztuce. Biblia jest jak echo natury i tę tajemnicę starałem się przekazać”. /Marc Chagall/

Marc Chagall był artystą, którego pełne, wyniosłe i ponadczasowe prace sprawiły, że jego nazwisko znalazło się na czele świata sztuki, a tematyka jego kompozycji rozciągała się od odniesień do romansów po Biblię.

Pod wieloletnim wpływem religii, wiosną 1931 roku, Marc Chagall udał się do Ziemi Świętej, co stało się doświadczeniem zmieniającym jego życie zarówno pod względem duchowym, jak i twórczym. Jako jeden z owoców tej podróży powstała seria zatytułowana „Rysunki do Biblii” składająca się z 24 kolorowych litografii ilustrujących opowieści biblijne, której prace zostały odbite na prasach Atelier Mourlot w Paryżu w latach 1958-1960.

Inspiracją dla tych prac była nie tylko wizyta w Ziemi Świętej, ale także jego własne dzieciństwo w Rosji. W książce „Marc Chagall: The Graphic Works” biograf Chagalla, Franz Meyer, stwierdza: „Związki Chagalla z Biblią są doprawdy bardzo głębokie; formy, które zaludniają jego (biblijny) świat, są częścią jego własnego życia wewnętrznego, częścią żywego dziedzictwa żydowskiego, a zatem są archetypami większego, bardziej intensywnego świata”.